Jesień jako najlepszy czas na sadzenie drzew i krzewów owocowych

Niektórzy ogrodnicy i sadownicy mogą sprzeciwić się już samemu tytułowi tego artykułu. Na pytanie, kiedy sadzić drzewa owocowe, stanowczo odpowiedzą, że wiosną. Przedstawimy jednak powody, dla których warto wyznaczyć to zadanie na październik, a nawet listopad. Z tego artykułu dowiesz się m.in., jak przygotować miejsce dla jesiennych sadzonek, jak zadbać o ich bezpieczne zimowanie oraz jakie gatunki najlepiej przyjmą się o tej porze roku.

Ogrodowe smakołyki

Własne owoce to prawdziwy skarb nie tylko z powodu szybkiego i łatwego dostępu do smakołyków bez przekroczenia granicy własnej posesji. Produkty na dziale warzywno-owocowym w supermarketach są r​óżnego pochodzenia,​a sposoby ich nawożenia i​ ochrony mogą być wątpliwej jakości. Nic nie zastąpi samodzielnie wyhodowanych roślin, które dają nie tylko pożywienie, ale także satysfakcję i radość z owocnej (i owocowej!) pasji. Nie potrzeba do tego sadu – ​nawet niewielki skrawek przydomowej ziemi można i warto przeznaczyć na posadzenie drzewa owocowego.​Dlaczego jednak stawiamy na jesień jako najlepszą porę na sadzenie drzew i krzewów owocowych?

Kiedy sadzimy drzewka owocowe?

Dokładniej rzecz ujmując, rośliny owocowe należy sadzić od początku października do listopada, ale przed pojawieniem się pierwszych przymrozków. Najważniejszym czynnikiem decydującym o tym, kiedy sadzić drzewka owocowe, jest przyjęcie się rośliny w glebie. ​Jesienią sadzonki mogą zaadaptować się bardzo łatwo, ponieważ drzewka wykazują ograniczone funkcje życiowe. Innymi słowy, ich wymagania są dużo mniejsze niż w cieplejszej połowie roku. Przesadzanie do ogrodowej gleby jesienią będzie więc dla nich mniej „stresujące” niż wiosną. Dla pewności lepiej zrobić to już w październiku, ponieważ nie wiemy, kiedy zaskoczą nas pierwsze poranki z oszronionymi szybami.

Ponadto z dużą dozą prawdopodobieństwa można przypuszczać, że polska j​esień będzie obfita w opady deszczu,​a nie długotrwałe okresy suszy tak jak ma to miejsce wiosną i latem w ostatnim czasie. Dni są krótsze i chłodniejsze, dlatego młode krzewy i drzewa nie będą narażone na zbyt wysokie temperatury,​ które też niekorzystnie wpływają na ich rozwój. Jesienią powietrze ma także l​epszą wilgotność,​co bezpośrednio wpływa na dynamiczny rozwój systemu korzeniowego, który jest niezbędny, by roślina mogła łatwo wejść w stan wegetacji i przezimować.

Co nasz czeka wiosną? Zamiast dopiero martwić się o przystosowywanie rośliny do nowego otoczenia, będziemy mogli cieszyć się rozwijającym się drzewkiem lub krzewem, które będzie bardziej odporne na niekorzystne warunki pogodowe, np. upały.

Jakie krzewy i drzewa owocowe sadzić?

Żeby posadzić krzewy i drzewa owocowe w październiku, ​należy kupować sadzonki z gołym (zwanym tez odkrytym) korzeniem.​Określenie to oznacza, że są sprzedawane bez bryły ziemi wokół korzeni. Dzięki temu są w swego rodzaju stanie uśpienia i po posadzeniu mogą przetrwać zimę. Na co zwrócić uwagę przy kupowaniu sadzonki?

• system korzeniowy -​ dobrze rozwinięty pozwala na szybkie zaaklimatyzowanie się nowego gościa w ogrodzie;
• brak oznak chorób,​złamań, nadszarpnięć korzenia lub gałęzi czy innych uszkodzeń;
• etykietka z​ nazwą szkółki (czyli producenta), gatunku i jego odmiany;
• na krzewie nie powinno być liści;
• mimo że korzeń jest „goły”, powinien być zabezpieczony warstwą ziemi przed wyschnięciem.

Najpopularniejsze drzewa owocowe kupowane z okrytym korzeniem i sadzone w przydomowym ogrodzie to j​abłonie, grusze, śliwy i​orzech włoski,​ zaś do krzewów należą ​maliny, borówki, porzeczki, jeżyny, aronia i​​ agrest.​

Jak sadzić drzewka i krzewy owocowe krok po kroku

Kupioną w szkółce roślinę najlepiej zasadzić od razu po dotarciu do domu. Aby sadzona jesienią roślina otrzymała optymalne warunki, ​glebę warto przygotować już pod koniec lata.​W sierpniu można ją przekopać i usunąć chwasty. Należy zadbać także o to, żeby jej odczyn był przystosowany do roślin, które chcemy posadzić. Ponadto warto dodać do ziemi kompostu, obornika lub innego środka bogatego w substancje organiczne.

Poniżej przedstawiamy, jak powinno się sadzić drzewa i krzewy owocowe jesienią oraz jakich zaleceń warto przestrzegać. Należy przy tym zaznaczyć, że nie wszystkie wskazówki można analogicznie zastosować także wiosną. A więc do dzieła!

1. Na początku ​regulujemy wielkość systemu korzeniowego.​ Jeśli jest bardzo duży, należy przyciąć go tak, by poszczególne korzenie miały maksymalnie ok. 25 cm długości.
2. Dla chętnych: ​Moczymy roślinę w roztworze wody i środka zapobiegającego chorobom grzybowym. ​Dzięki temu drzewo będzie się zdrowo rozwijać, a dzięki moczeniu sadzonka zmięknie i będzie bardziej elastyczna.
3. Miejsce: Najlepiej, jeśli będzie bezpośrednio nasłonecznione.​ Dzięki temu owoce będą dużo smaczniejsze.
4. Należy zwrócić uwagę na przewidywane rozmiary dorosłych krzewów i drzew i dostosować do nich odległość między sadzonkami. Zazwyczaj zachowuje się odległość 3-4 metrów.​
5. Miejsce szczepienia rośliny na pniu, czyli okulizacji powinno znajdować się ponad powierzchnią gleby.
6. Rośliny sadzimy na nieco głębszej wysokości niż rosły przed zakupem. Na pniu powinno być widoczne miejsce, do którego sięgała gleba w szkółce. ​Drzewa owocowe sadzimy 2-3 cm głębiej, natomiast krzewy 5-8 cm głębiej (oprócz malin i borówek, którym także wystarczą 2-3 cm).
7. Zaczynamy od wykopania dołka, który będzie na tyle szeroki, żeby swobodnie pomieścić korzenie oraz głęboki na ok. 30-40 cm (​tak, żeby spełnić zalecenie z punktu 6.). Powiększamy dół, jeśli okaże się za mały.
8. Żeby korzenie mogły przenikać przez warstwy ziemi, ​warto rozkruszyć dno i boki dołka widłami.​
9. Na dole dołka usypujemy kopczyk z wierzchniej warstwy ziemi i na nim ustawiamy roślinę.
10. Podlewamy korzenie ​dużą ilością wody (5-10 l).
11. Na tym etapie należy też umieścić w roślinie palik, jeśli tego wymaga.
12. Kiedy woda wsiąknie, delikatnie (ale dokładnie) ​zakopujemy dołek z korzeniem i udeptujemy ziemię wokół rośliny, ​eliminując dzięki temu kieszenie powietrzne.
13. Ziemię można przykryć ściółką, żeby zadbać o zatrzymanie wilgoci, jednak nie należy kłaść jej bezpośrednio przy pniu.

Przygotowanie drzew i krzewów owocowych na zimę

Wiesz już, jak i kiedy sadzimy drzew owocowe i krzewy. Teraz pora na porcję informacji o tym, jak pomóc im przetrwać nadchodzącą zimę. ​Wokół pnia nowo posadzonego drzewka lub krzewu owocowego należy usypać kopczyk z ziemi o wysokości około 30 cm. Jeśli zdecydujemy się na dodatkowe zabezpieczenia (np. ściółkę, trociny), warto na wszelki wypadek położyć trutkę na myszy. Oprócz tego niezbędne jest ​przykrycie rośliny jednym z poniższych materiałów:​

• wiklina,
• agrowłóknina,
• słoma,
• igły drzew iglastych
• papier falisty,
• worek jutowy.

Należy pamiętać także o dwóch ważnych zasadach:

1. Nie zabezpieczajmy rośliny przed mrozem zbyt szybko, bo wtedy nie przebiegnie prawidłowo proces jej hartowania. Najlepiej przykryć drzewko lub krzew i usypać koczyk ​dopiero gdy temperatura według prognozy ma spaść poniżej 0 na kilka dni.​
2. Nie należy okrywać rośliny zbyt szczelnie, ponieważ niezbędne jest zapewnienie jej ​przepływu ​powietrza.​